Η γνώμη σου δεν είναι γνώση: μια επιστημολογική υπενθύμιση

[nikolas_asteri]

- Στο έργο του "Μένων" εκτός από το κύριο θέμα που είναι ο ορισμός της αρετής διαπραγματεύεται και το θέμα της γνώσης. Όταν η έρευνα φτάσει στο σημείο να δώσει τον ορισμό πως αρετή = γνώση, καλεί έναν δούλο που δεν είναι σχετικός με τα μαθηματικά και αποδεικνύει πως η γνώση υπάρχει ήδη στη ψυχή μας, αφού η ψυχή μας* έχει δει οτιδήποτε έχει σχέση με το αγαθό και τη γνώση. Κοινώς, δεν μαθαίνουμε τίποτα απλά ξαναθυμόμαστε.

Ο Σωκράτης ρωτά έναν σκλάβο μερικές καλοστημένες ερωτήσεις και τον οδηγεί να "θυμηθεί" ένα γεωμετρικό θεώρημα. Κι έτσι αποδεικνύεται ότι όλη η γνώση είναι μέσα μας. Αρκεί να ρωτήσεις σωστά.

Αυτή η ιδέα είναι σίγουρα ρομαντική και εντυπωσιακή αλλά δεν ξέρω κατά πόσον είναι πειστική.

Ο Σωκράτης δείχνει ότι ο σκλάβος "θυμάται" γεωμετρία, αλλά στην πράξη τον καθοδηγεί με ερωτήσεις. Δεν την ήξερε ήδη, την έβγαλε σιγά-σιγά. Ο Σωκράτης δεν μένει πίσω. Τον καθοδηγεί, τον σπρώχνει. Δεν "θυμάται" ο σκλάβος, κάνει λογικά βήματα με καθοδήγηση. Αν εγώ σου δώσω το 90% της λύσης ενός γρίφου και τελικά τον λύσεις σημαίνει ότι ήξερες την απάντηση εξαρχής;

Όταν ο σκλάβος καταλαβαίνει τη λύση, δεν σημαίνει ότι τη θυμήθηκε. Μάλλον τη σκέφτηκε. Η σύγχρονη ψυχολογία μας λέει ότι ο εγκέφαλος είναι μηχανή ανίχνευσης μοτίβων, όχι αποθήκη κάποιας αρχαίας αλήθειας. Αν η ψυχή γεννιέται φορτωμένη με μαθηματικά πού είναι αυτά στα μωρά; Μπορεί να έχουμε κάποιες έμφυτες δομές (Chomsky), αλλά αυτό απέχει πολύ από το να "θυμάσαι" το Πυθαγόρειο θεώρημα.

Τέλος ο Αριστοτέλης απέρριψε εντελώς αυτή την ιδέα λέγοντας "Δεν υπάρχει τίποτα στον νου που να μην ήταν πρώτα στις αισθήσεις."

[nikolas_asteri]

Ήθελα να κάνω ένα edit αλλά δεν πρόλαβα. Ίσως πρέπει να το κρατήσω για όταν ο Μορφή μας γράψει καινούρια θέματα αλλά δε βαριέσαι:

Κοινώς, δεν μαθαίνουμε τίποτα απλά ξαναθυμόμαστε.

Έχω και ένα ακόμα πρόβλημα με την ιδέα του Σωκράτη όμως. Το παρακάτω μπορεί να βρει κάποιους αντίθετους διότι υπάρχει μία τάση να δίνουμε άφεση αμαρτιών στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους τονίζοντας ότι "άλλες εποχές τότε".

Ο Σωκράτης υποστηρίζει ότι όλη η γνώση βρίσκεται ήδη μέσα μας, και ότι με τις σωστές ερωτήσεις και σκέψη, οποιοσδήποτε μπορεί να "ανακαλέσει" ακόμα και τις πιο βαθιές αλήθειες, ανεξαρτήτως εκπαίδευσης, κοινωνικής θέσης ή καταγωγής. Στην αρχή αυτό ακούγεται όμορφα δημοκρατικό: "Ακόμα και ένας αμόρφωτος δούλος μπορεί να λύσει γεωμετρικό πρόβλημα. Όλοι έχουν δυνατότητες."

Αλλά...

Αν πιστεύεις ότι όλοι έχουν τη γνώση μέσα τους, και ότι η μάθηση είναι απλώς ανάμνηση, τότε η αποτυχία μοιάζει με τι; Έλλειψη προσπάθειας; Ηθική αδυναμία; Τεμπελιά; Αυτή η οπτική μπορεί εύκολα να γλιστρήσει σε μια μεριτοκρατική ή ελιτίστικη στάση. Η ιδέα ότι αν δεν τα καταφέρεις, φταις εσύ, γιατί "είχες ήδη όλα τα εργαλεία μέσα σου".

Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι επηρεάζονται από φτώχεια, τραύμα, ρατσισμό, γλωσσικά εμπόδια, αναπηρία, έμφυλες προσδοκίες, πράγματα που έχουν τεράστια επίδραση στο πώς (και αν) κάποιος έχει καν την ευκαιρία να "θυμηθεί" οτιδήποτε.

Ο Σωκράτης δεν εξετάζει ποτέ τις συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται η "ανάμνηση" της γνώσης. Δεν ρωτά: Ποιος έχει χρόνο για στοχασμό; Ποιος είναι ασφαλής να μιλήσει δημόσια στην αγορά; Ποιος έχει φαγητό, στέγη, ησυχία. Δηλαδή τις βασικές προϋποθέσεις για σκέψη;

Με αυτή την έννοια, η θεωρία της ανάμνησης μπορεί να φαίνεται αφελής ή ακόμα και σαν δικαιολόγηση της ανισότητας: "Όλοι έχουν τα ίδια εσωτερικά εργαλεία. Αν δεν τα χρησιμοποιείς, είναι δικό σου πρόβλημα." Και αυτή η σκέψη μπορεί πολύ εύκολα να γίνει εργαλείο ελιτισμού ή κοινωνικού ρατσισμού: ότι ο φιλόσοφος επέλεξε να γίνει σοφός, ενώ οι άλλοι απλώς δεν το έκαναν.

Ο Πλάτωνας ήταν γόνος πλούσιας, αριστοκρατικής οικογένειας. Έζησε σε μια κοινωνία με δούλους, πατριαρχία και έντονες ταξικές διαφορές. Οι διάλογοί του σπάνια ενδιαφέρονται για αυτά τα συστήματα, πάντα εστιάζει στην ψυχή, τον νου, το ιδεώδες. Αλλά οι ιδέες δεν υπάρχουν εκτός ιστορίας. Μια φιλοσοφία που προσποιείται ότι "όλοι είναι ίσοι από μέσα", ενώ αγνοεί τις εξωτερικές βαρβαρότητες, μπορεί να γίνει εργαλείο απόδοσης ευθύνης στο θύμα.

Είναι σαν τα σημερινά: "Όλοι έχουμε τις ίδιες 24 ώρες την ημέρα"
Ή που ακούς να λένε Silicon Valley tech bros: "Αν προσπαθήσεις αρκετά, θα πετύχεις", χωρίς να λαμβάνουν υπόψη κοινωνικές ανισότητες.
Στο σχολείο: "Όλοι οι μαθητές μπορούν να πετύχουν", την ώρα που δεν χρηματοδοτούνται σχολεία σε φτωχές περιοχές το ίδιο με πιο εύπορες.

Όλα αυτά αντηχούν την ίδια λογική: "Η δυνατότητα είναι μέσα σου. Αν δεν πετύχεις, φταις εσύ."

[yawn.brigade]

Είναι σαν τα σημερινά: "Όλοι έχουμε τις ίδιες 24 ώρες την ημέρα"
Ή που ακούς να λένε Silicon Valley tech bros: "Αν προσπαθήσεις αρκετά, θα πετύχεις", χωρίς να λαμβάνουν υπόψη κοινωνικές ανισότητες.
Στο σχολείο: "Όλοι οι μαθητές μπορούν να πετύχουν", την ώρα που δεν χρηματοδοτούνται σχολεία σε φτωχές περιοχές το ίδιο με πιο εύπορες.

Όλα αυτά αντηχούν την ίδια λογική: "Η δυνατότητα είναι μέσα σου. Αν δεν πετύχεις, φταις εσύ."

τα οποία σημερινά βρίσκονται παντού γύρω μας, από την ιδέα της Αριστείας όπως την αντιλαμβάνεται μια δεξιά κυβέρνηση μέχρι τους life coaches, τους influencers και την όλη #thinkpositive κουλτούρα που οδηγούν γενιές και γενιές ανθρώπων στην κατάθλιψη.

[golitog7]

Συμφωνώ με τον φίλο Νικόλα πιο πάνω. Ο εγκέφαλος μας είναι μία μηχανή ανίχνευσης μοτίβων, ένα δημιούργημα-προιόν του περιβάλλοντος μας (κατά βάση). Η θέση του Σωκράτη πάσχει απ όλες τις μεριές κατά την άποψη μου. Ένα απλό μπακαλίστικο παράδειγμα: όλοι οι έλληνες ας πούμε χρησιμοποιήσαν τα δικά τους εσωτερικά εργαλεία αναζήτησης και σκέψης και κατέληξαν να γίνουν ορθόδοξοι ενώ οι τούρκοι αντίστοιχα μουσουλμάνοι? Ο καθένας καταλαβαίνει ότι είναι κάτι που μας φορτώνουν με τη γέννηση μας όμως είναι πολύ σημαντικό διότι η πίστη έρχεται πακέτο με ενα σύνολο ηθικών αρχών και πιστεύω που καθορίζουν τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι την πραγματικότητα. Το ίδιο ίσχύει με την πατρίδα, το χρώμα κτλ κτλ. Δεν μπορείς να αφήνεις τους εξωγενείς παράγοντες στην απ έξω και να αναγάγεις την "έμφυτη ήδη υποάρχουσα" γνώση σε κοινή αφετηρία.

[Μορφή]

Δεν τα ανέφερα επειδή αναγκαστικά τα πιστεύω αλλά σαν θεωρίες όπου έχω ασχοληθεί μαζί τους. Μία έρευνα πρέπει να καταγράφει όλες τις απόψεις που έχουν ειπωθεί στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Ο Σωκράτης ρωτά έναν σκλάβο μερικές καλοστημένες ερωτήσεις και τον οδηγεί να "θυμηθεί" ένα γεωμετρικό θεώρημα. Κι έτσι αποδεικνύεται ότι όλη η γνώση είναι μέσα μας. Αρκεί να ρωτήσεις σωστά.

Αυτή η ιδέα είναι σίγουρα ρομαντική και εντυπωσιακή αλλά δεν ξέρω κατά πόσον είναι πειστική.

Δεν είναι... μάλλον. Ο Πλάτων έχει γράψει ορισμένα τεράστια (από άποψη ποιότητας) θεωρήματα σχετικά με τη ψυχή, την ηθική, την αρετή κτλ αλλά τα περισσότερα από αυτά δεν γίνεται να τα αποδείξεις στη πράξη. Πως γίνεται να αποδειχθεί η θεωρία των Ιδεών ή το ταξίδι της ψυχής πριν και μετά από την τοποθέτηση της σε κάποιο σώμα; Γι' αυτό και όπως λες παρακάτω:

Τέλος ο Αριστοτέλης απέρριψε εντελώς αυτή την ιδέα λέγοντας "Δεν υπάρχει τίποτα στον νου που να μην ήταν πρώτα στις αισθήσεις."

O Αριστοτέλης ήταν η μηχανή αναζήτησης της εποχής του, κοινώς το google πριν το google. Όχι, δεν κράζει μόνο την θεωρία των Ιδεών και γενικά τον δάσκαλό του Πλάτων. Πριν αρχίσει να εξιστορεί το δικό του τρόπο σκέψης στο θέμα που διαπραγματεύεται, έχει καταγράψει και (σχεδόν πάντα) απορρίψει κάθε τι που έχει ειπωθεί γραπτώς ή προφορικώς πριν από αυτόν.

Το μεγαλύτερο δώρο της Αρχαίας Ελλάδας στην ανθρωπότητα είναι η φιλοσοφία.
Το θέμα που πιστεύω πως πρέπει να εστιάσουμε δεν είναι τόσο το αν ισχύει πχ η θεωρία των Ιδεών, αφού δεν μπορούμε να το αποδείξουμε, αλλά πως γίνεται ένα μυαλό μερικά χιλιάδες χρόνια πίσω να σκεφτεί κάτι τέτοιο. Οι Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι (όπως και αυτοί του Βυζαντίου) υπήρξαν άπιαστοι, μέχρι σήμερα κανείς δεν τους έχει ξεπεράσει. Έθεσαν βάσεις για την ηθική, τον τρόπο σκέψης, τους νόμους, για οτιδήποτε σχεδόν μπορούμε να φανταστούμε. Γνώμη μου πως καλύτερο θα είναι να μιλήσουμε περισσότερο για την επίδραση που είχαν. Τα υπόλοιπα ίσως να είναι απλά σαν να λέμε "Είμαι Ολυμπιακός - Είμαι Παναθηναικός". (πωωω... το ξεφτίλισα τελείως )

Ο Σωκράτης δεν εξετάζει ποτέ τις συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται η "ανάμνηση" της γνώσης. Δεν ρωτά: Ποιος έχει χρόνο για στοχασμό; Ποιος είναι ασφαλής να μιλήσει δημόσια στην αγορά; Ποιος έχει φαγητό, στέγη, ησυχία. Δηλαδή τις βασικές προϋποθέσεις για σκέψη;

Το βρίσκω λογικό για τον Σωκράτη, ούτε για τον ίδιο τον ένοιαζε αυτό. Ήξερε πως λόγο του "χόμπι" του να εξετάζει τους άλλους μία ημέρα θα πεθάνει για αυτό.

Ο Πλάτωνας ήταν γόνος πλούσιας, αριστοκρατικής οικογένειας. Έζησε σε μια κοινωνία με δούλους, πατριαρχία και έντονες ταξικές διαφορές. Οι διάλογοί του σπάνια ενδιαφέρονται για αυτά τα συστήματα

Αρχικά υπάρχει η Πολιτεία που εμμέσως πλην σαφώς μιλάει για κάτι τέτοια. Αλλά ξέρεις κάτι, νομίζεις πως μπορούσε όντως να μιλήσει για τέτοια θέματα την εποχή εκείνη; Αναλύω λίγο περισσότερο παίρνοντας ταυτόχρονα πάσα και αυτό σου το σχόλιο:

Έχω και ένα ακόμα πρόβλημα με την ιδέα του Σωκράτη όμως. Το παρακάτω μπορεί να βρει κάποιους αντίθετους διότι υπάρχει μία τάση να δίνουμε άφεση αμαρτιών στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους τονίζοντας ότι "άλλες εποχές τότε".

Και εδώ είναι το λάθος. Η Αρχαία Ελλάδα και ειδικά η Αρχαία Αθήνα, αφού εκεί δραστηριοποιούνται οι παραπάνω φιλόσοφοι δεν ήταν η Disneyland που όλοι νομίζουμε, δεν ήταν καν δημοκρατική! Πως να μιλήσεις για ταξικές διαφορές, πως να μιλήσεις για τη θέση της γυναίκας όταν ο Σωκράτης έχει καταδικαστεί σε θανατική ποινή μόνο και μόνο επειδή αντιδρούσε σε ότι άδικο έβλεπε να συμβαίνει γύρω του; Στην "ανεξίθρησκη" Αρχαία Αθήνα πως να αμφισβητήσεις το Δωδεκάθεο όταν η μία από τις τρεις κατηγορίες εναντίων του Σωκράτη ήταν πως δεν πίστευε στους Θεούς της πόλης και εισήγαγε νέες θεότητες;
Ο Πλάτων το ήξερε, ο θάνατος του Σωκράτη ήταν ένα τεράστιο πλήγμα στη ψυχοσύνθεση του, είχαν απειλήσει και τον ίδιο πως θα έχει την ίδια κατάληξη με τον δάσκαλο του.

[golitog7]

Πώς φτάσαμε στο σημείο να γίνονται περισσότερες κουβέντες για το έργο και τις ιδέες του Πλάτωνα, του Σωκράτη και του Αριστοτέλη σε ένα μπασκετικό φόρουμ και όχι στο σχολείο? Εγώ πέρασα απ όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης και δεν θυμάμαι να εμβαθύνουμε σε φιλοσοφικά θέματα ποτέ. Μάθημα φιλοσοφίας ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ δεν είχαμε σε καμία τάξη.
Την μυθολογία των εβραίων βέβαια την ξέρω απ έξω!

[Μορφή]

Πώς φτάσαμε στο σημείο να γίνονται περισσότερες κουβέντες για το έργο και τις ιδέες του Πλάτωνα, του Σωκράτη και του Αριστοτέλη σε ένα μπασκετικό φόρουμ και όχι στο σχολείο? Εγώ πέρασα απ όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης και δεν θυμάμαι να εμβαθύνουμε σε φιλοσοφικά θέματα ποτέ. Μάθημα φιλοσοφίας ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ δεν είχαμε σε καμία τάξη.
Την μυθολογία των εβραίων βέβαια την ξέρω απ έξω!

Υπάρχει μαθημα φιλοσοφίας. Οπως επισης καλως μαθαιναμε την "μυθολογια των Εβραιων" αφου αφορα ολο τον κοσμο, για οποιον καταλαβαινει βεβαια τι διαβαζει.

Επισης η Αρχαια Ελληνική φιλοσοφια ειναι ο δουρρειος ιππος του Χριστιανισμου στην Ελλάδα. Και πάλι για οποιον καταλαβαινει τι διαβαζει.

[golitog7]

Πώς φτάσαμε στο σημείο να γίνονται περισσότερες κουβέντες για το έργο και τις ιδέες του Πλάτωνα, του Σωκράτη και του Αριστοτέλη σε ένα μπασκετικό φόρουμ και όχι στο σχολείο? Εγώ πέρασα απ όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης και δεν θυμάμαι να εμβαθύνουμε σε φιλοσοφικά θέματα ποτέ. Μάθημα φιλοσοφίας ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ δεν είχαμε σε καμία τάξη.
Την μυθολογία των εβραίων βέβαια την ξέρω απ έξω!

Υπάρχει μαθημα φιλοσοφίας. Οπως επισης καλως μαθαιναμε την "μυθολογια των Εβραιων" αφου αφορα ολο τον κοσμο, για οποιον καταλαβαινει βεβαια τι διαβαζει.

Επισης η Αρχαια Ελληνική φιλοσοφια ειναι ο δουρρειος ιππος του Χριστιανισμου στην Ελλάδα. Και πάλι για οποιον καταλαβαινει τι διαβαζει.

Ποιό μάθημα, σε ποιά τάξη?

[ssoulliss]

Για αυτό άραγε καταργήθηκε να διδάσκεται στα σχολεία η κοινωνιολογία (έστω αυτή που διδασκόταν);

[Μορφή]

Υπάρχει μαθημα φιλοσοφίας. Οπως επισης καλως μαθαιναμε την "μυθολογια των Εβραιων" αφου αφορα ολο τον κοσμο, για οποιον καταλαβαινει βεβαια τι διαβαζει.

Επισης η Αρχαια Ελληνική φιλοσοφια ειναι ο δουρρειος ιππος του Χριστιανισμου στην Ελλάδα. Και πάλι για οποιον καταλαβαινει τι διαβαζει.

Ποιό μάθημα, σε ποιά τάξη?

Στα δικα μου χρονια σε θεωρητικη κατευθυνση.

[nikolas_asteri]

Για αυτό άραγε καταργήθηκε να διδάσκεται στα σχολεία η κοινωνιολογία (έστω αυτή που διδασκόταν);

Δεν πιστεύω πως υπάρχει κάποιο υποχθόνιο πλάνο από πίσω. Απλά στην Ελλάδα τα παιδιά είναι *τόσο* πιεσμένα με τις πανελλήνιες που οποιοδήποτε μάθημα δεν συνεισφέρει την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο δεν λαμβάνεται στα σοβαρά. Αν συνυπολογίσουμε την γενικότερη απαξίωση των γραμμάτων για χάρη των επιστημών και της τεχνολογίας τότε νομίζω βγαίνει ένα σχετικό καθαρό συμπέρασμα για την μοίρα τέτοιων μαθημάτων. Αυτή είναι μία άλλη πάρα πολύ μεγάλη κουβέντα σχετικά με τον ρόλο που πρέπει να έχει η δευτεροβάθμια εκπαίδευση προς το παιδί και την κοινωνία.

@golitog7 είναι (ήταν;) μάθημα κατεύθυνσης στη Β Λυκείου. Να σου πω την αλήθεια κι εγώ αυτό το βιβλιαράκι είχα ψευτοδιαβάσει από φίλους που ήταν θεωρητική. Μετά είχαμε αρκετά μαθήματα φιλοσοφίας στο Πολυτεχνείο.

[golitog7]

Για αυτό άραγε καταργήθηκε να διδάσκεται στα σχολεία η κοινωνιολογία (έστω αυτή που διδασκόταν);

Δεν πιστεύω πως υπάρχει κάποιο υποχθόνιο πλάνο από πίσω. Απλά στην Ελλάδα τα παιδιά είναι *τόσο* πιεσμένα με τις πανελλήνιες που οποιοδήποτε μάθημα δεν συνεισφέρει την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο δεν λαμβάνεται στα σοβαρά. Αν συνυπολογίσουμε την γενικότερη απαξίωση των γραμμάτων για χάρη των επιστημών και της τεχνολογίας τότε νομίζω βγαίνει ένα σχετικό καθαρό συμπέρασμα για την μοίρα τέτοιων μαθημάτων. Αυτή είναι μία άλλη πάρα πολύ μεγάλη κουβέντα σχετικά με τον ρόλο που πρέπει να έχει η δευτεροβάθμια εκπαίδευση προς το παιδί και την κοινωνία.

@golitog7 είναι (ήταν;) μάθημα κατεύθυνσης στη Β Λυκείου. Να σου πω την αλήθεια κι εγώ αυτό το βιβλιαράκι είχα ψευτοδιαβάσει από φίλους που ήταν θεωρητική. Μετά είχαμε αρκετά μαθήματα φιλοσοφίας στο Πολυτεχνείο.

Ήμουν τεχνολογική οπότε δεν το ξέρω το μάθημα. Είναι όμως άκυρο για τη χώρα που γέννησε τη φιλοσοφία να υπάρχει μόνο ένα μάθημα και μάλιστα κατεύθυνσης. Πιστέυω ότι θα έπρεμε η φιλοσοφία, ασφαλώς σε πιο απλή μορφή, να μπει πιο νωρίς στο σχολείο. Είναι ενάς καλός τρόπος να κάνεις τα παιδιά να αρχίσουν να σκέφτονται αντι να παπαγαλίζουν.

Σε ποιο πολυτεχνείο ήσουν? Εγώ ήμουν στους ηλεκτρολόγους του ΕΜΠ και δεν είχαμε τέτοια μαθήματα. Μόνο μια ιστορία της τέχνης 1ου εξαμήνου ξέφευγε από τη μακάβρια λίστα των Αναλύσεων και των Μηχανικών
Έχουν περάσει βέβαια και χρόνια από τότε και η ασθενής μνήμη μου μπορεί και να με ξεγελάει οπότε με επιφύλαξη.

[nikolas_asteri]

Σε ποιο πολυτεχνείο ήσουν? Εγώ ήμουν στους ηλεκτρολόγους του ΕΜΠ και δεν είχαμε τέτοια μαθήματα. Μόνο μια ιστορία της τέχνης 1ου εξαμήνου ξέφευγε από τη μακάβρια λίστα των Αναλύσεων και των Μηχανικών

ΣΕΜΦΕ ήμουν στο ΕΜΠ. Είχαμε εισαγωγή στη φιλοσοφία, φιλοσοφία μαθηματικών, φιλοσοφία επιστημών, και δίκαιο μεταξύ άλλων που δεν θυμάμαι.

Εχεις δίκιο σε αυτό που λες για το μάθημα στο σχολείο αλλά η απάντηση μου είναι η ίδια με αυτό που έγραψα στον ssouliss για την κοινωνιολογία. Είναι πολύ κακά δομημένο το σύστημα και αφήνει στο περιθώριο την μάθηση και την περιέργεια.

[ggr]

Εχεις δίκιο σε αυτό που λες για το μάθημα στο σχολείο αλλά η απάντηση μου είναι η ίδια με αυτό που έγραψα στον ssouliss για την κοινωνιολογία. Είναι πολύ κακά δομημένο το σύστημα και αφήνει στο περιθώριο την μάθηση και την περιέργεια.

Ακριβώς. Πάντως, πέρσι που έκανα με δική μου πρωτοβουλία μαθήματα φιλοσοφίας σε παιδιά στ δημοτικού, υπήρχε μεγάλη απήχηση. Το εγχειρίδιο που χρησιμοποιούσα ήταν γραμμένο από έναν παλιό συνάδελφο. Μάλιστα, περίμεναν πώς και πώς τη συγκεκριμένη ώρα. Ο στόχος ήταν η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και η αιτιολόγηση της γνώμης τους. Δεν με ενδιέφερε καθόλου αν συμφωνούσαν μαζί μου, αρκεί να μπορούσαν να τεκμηριώσουν την άποψη που εξέφραζαν. Βοηθήθηκαν πολύ στη γραπτή έκφραση και στην κατανόηση του μαθήματος της ιστορίας.

[nikolas_asteri]

Ακριβώς. Πάντως, πέρσι που έκανα με δική μου πρωτοβουλία μαθήματα φιλοσοφίας σε παιδιά στ δημοτικού, υπήρχε μεγάλη απήχηση. Το εγχειρίδιο που χρησιμοποιούσα ήταν γραμμένο από έναν παλιό συνάδελφο. Μάλιστα, περίμεναν πώς και πώς τη συγκεκριμένη ώρα. Ο στόχος ήταν η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και η αιτιολόγηση της γνώμης τους. Δεν με ενδιέφερε καθόλου αν συμφωνούσαν μαζί μου, αρκεί να μπορούσαν να τεκμηριώσουν την άποψη που εξέφραζαν. Βοηθήθηκαν πολύ στη γραπτή έκφραση και στην κατανόηση του μαθήματος της ιστορίας.

Μπράβο σου, πολύ καλή πρωτοβουλία! Μάλιστα ο σκοπός τον οποίο έβαλες, να μπορούν να τεκμηριώσουν την άποψη τους δένει εξαιρετικά με όσα προσπαθούσα να πω στο αρχικό ποστ σχετικά το τι σημαίνει να «ξέρω» κάτι. Είναι κάτι θεμελιώδες και φυσικά και τους βοήθησε στην ιστορία και πολύ πιθανόν και στην έκθεση και στον λόγο τους. Εξαιρετικό. Δεν έχω γνώσεις να κάνω κάτι τέτοιο, θα έρθω στο μάθημα σου